Việc tuân thủ quy định về tải trọng và kích thước xe tải là yếu tố quan trọng đảm bảo an toàn giao thông và bảo vệ hạ tầng đường bộ tại Việt Nam. Theo Thông tư 39/2024/TT-BGTVT có hiệu lực từ năm 2025, các giới hạn này được thiết lập dựa trên khả năng chịu tải của hệ thống cầu đường và đặc tính kỹ thuật của từng loại phương tiện. Hiểu rõ các quy định này giúp doanh nghiệp vận tải tối ưu hóa hiệu quả khai thác và tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có.

I. Khái niệm và cơ sở pháp lý về tải trọng và kích thước xe tải

Quy định về tải trọng và kích thước xe tải tại Việt Nam được xây dựng trên nền tảng Thông tư 39/2024/TT-BGTVT và các văn bản pháp luật liên quan đến giao thông đường bộ. Các giới hạn này áp dụng cho tất cả xe tải tham gia giao thông trên lãnh thổ Việt Nam, không phân biệt loại phương tiện hay mục đích sử dụng.

Mỗi phương tiện phải tuân thủ các thông số kỹ thuật được ghi nhận trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng xác định khả năng chuyên chở tối đa của xe và đảm bảo tính an toàn trong quá trình vận hành.

Việc vi phạm các quy định này không chỉ ảnh hưởng đến an toàn giao thông mà còn có thể dẫn đến xử phạt hành chính và tạm giữ phương tiện theo quy định của pháp luật.

II. Tổng quan về các loại giới hạn tải trọng xe tải

Phân loại theo khối lượng toàn bộ

Khối lượng toàn bộ của xe tải phụ thuộc vào số trục và loại phương tiện. Đối với xe tải đơn lẻ, giới hạn dao động từ 16 tấn cho xe 2 trục đến 34 tấn cho xe 5 trục trở lên với khoảng cách phù hợp.

Tải trọng trục và cụm trục

Tải trọng trục được phân loại theo trục đơn, cụm trục kép và cụm trục ba, dựa vào khoảng cách giữa các trục. Trục đơn có giới hạn tối đa 10 tấn, trong khi cụm trục có thể chịu tải từ 11 đến 24 tấn tùy thuộc vào cấu hình và khoảng cách giữa các trục.

Các tổ hợp xe như xe đầu kéo kéo sơ mi rơ moóc và xe kéo rơ moóc có giới hạn tải trọng riêng, với khối lượng tối đa có thể lên đến 48 tấn cho một số loại cấu hình đặc biệt.

III. Giới hạn kích thước xe tải và điều kiện lưu hành

Quy định về chiều dài và chiều rộng

Chiều dài xe tải không được vượt quá 1,1 lần chiều dài thiết kế và tối đa 20,0 mét kể cả hàng hóa. Chiều rộng xe phải tuân thủ theo thiết kế thùng xe và được ghi nhận trong giấy chứng nhận kiểm định.

Hàng hóa không được xếp vượt quá kích thước của thùng xe về chiều dài và chiều rộng, đảm bảo tính ổn định và an toàn trong quá trình vận chuyển.

Giới hạn chiều cao theo loại xe

Chiều cao tối đa của xe tải phụ thuộc vào loại xe và tải trọng thiết kế:

• Xe tải thùng hở từ 5 tấn trở lên: 4,2 mét

• Xe tải từ 2,5 đến dưới 5 tấn: 3,5 mét

• Xe tải dưới 2,5 tấn: 2,8 mét Xe chở container: 4,35 mét

Đối với hàng siêu trường và hàng siêu trọng vượt quá các giới hạn tiêu chuẩn, cần có giấy phép lưu hành đặc biệt để được phép tham gia giao thông.

IV. Ảnh hưởng của kích thước/tải trọng đến vận hành và hạ tầng

Việc tuân thủ giới hạn tải trọng và kích thước có ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ của hạ tầng giao thông. Tải trọng vượt mức là nguyên nhân chính dẫn đến xuống cấp hệ thống cầu đường và mặt đường, gây thiệt hại kinh tế lớn cho ngân sách nhà nước.

Từ góc độ vận hành, việc tối ưu hóa tải trọng theo quy định giúp doanh nghiệp giảm chi phí nhiên liệu, bảo dưỡng và tăng tuổi thọ phương tiện. Đồng thời, việc tuân thủ quy định cũng tránh được các rủi ro pháp lý như phạt tiền và tạm giữ phương tiện.

V. Loại hình phương tiện liên quan đến quy định tải trọng/kích thước

Xe tải đơn lẻ và tổ hợp xe

Phân loại phương tiện quyết định giới hạn được áp dụng và điều kiện cấp phép lưu hành. Mỗi loại có tiêu chuẩn riêng về khoảng cách trục, phân bố tải trọng và kích thước tổng thể nhằm đảm bảo an toàn và tối ưu hiệu suất vận hành.

VI. Kích thước xe tải & thùng xe tải

Kích thước xe tải được quy định chi tiết dựa trên thiết kế của nhà sản xuất và mục đích sử dụng cụ thể. Các thông số về chiều dài, chiều rộng và chiều cao phải phù hợp với điều kiện giao thông và hạ tầng đường bộ Việt Nam.

Thiết kế thùng xe cần đảm bảo tối ưu hóa không gian chuyên chở trong khi vẫn tuân thủ các giới hạn pháp lý. Việc hiểu rõ các quy định này giúp doanh nghiệp lựa chọn loại xe phù hợp với nhu cầu vận chuyển và tối ưu hóa chi phí đầu tư.

VII. Tải trọng xe tải

Tải trọng xe tải gồm có trọng lượng tổng thể phương tiện và cách phân bổ khối lượng lên các trục bánh xe. Việc đo đạc và tính toán đúng mức tải giúp khai thác tối ưu năng lực vận chuyển theo đúng quy định pháp lý hiện hành.

Những yếu tố quyết định như số trục của xe, khoảng cách giữa các trục và thiết kế cấu trúc phương tiện đều tác động trực tiếp đến mức tải trọng tối đa được cho phép. Các doanh nghiệp vận tải cần hiểu thấu đáo những quy định này nhằm nâng cao hiệu suất khai thác và tuân thủ nghiêm túc các quy định của nhà nước.

VIII. Chính sách và dịch vụ liên quan đến tải trọng/kích thước

Quy định kỹ thuật về tải trọng và kích thước là nền tảng cho việc cấp phép vận tải và xây dựng dịch vụ logistics phù hợp. Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ vận tải cần hiểu rõ những quy định này để thiết kế giải pháp logistics tối ưu cho khách hàng.

Chính sách vận tải hiện tại khuyến khích việc sử dụng phương tiện có tải trọng cao và kích thước phù hợp để tăng hiệu quả vận chuyển và giảm tác động đến môi trường. Điều này tạo cơ hội cho các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và phương tiện hiện đại.

IX. Kết luận

Việc nắm vững quy định về kích thước và tải trọng xe tải không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh. Các giới hạn được thiết lập nhằm cân bằng giữa nhu cầu vận tải và khả năng chịu tải của hạ tầng giao thông.

Trong bối cảnh ngành logistics phát triển mạnh mẽ, việc hiểu và áp dụng đúng các quy định kỹ thuật sẽ tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp. Đồng thời, điều này cũng góp phần xây dựng một hệ thống giao thông an toàn và hiệu quả cho toàn xã hội.